Personalizacja wizerunku medialnego instytucjonalnego Kościoła katolickiego w kontekście nadużyć niektórych duchownych wobec nieletnich. Analiza polskich tygodników opinii (2018–2019)
DOI:
https://doi.org/10.33077/uw.24511617.ms.2020.2.170Słowa kluczowe:
Kościół katolicki, pedofilia, personalizacja, wizerunek prasowyAbstrakt
Artykuł podejmuje refleksję nad tym, w jakim stopniu proces personalizacji determinuje wizerunek prasowy instytucji Kościoła katolickiego (KK) w kontekście nadużyć seksualnych niektórych duchownych wobec nieletnich. Cel/teza: Próba wskazania relacji między zjawiskiem personalizacji a wizerunkiem instytucji Kościoła katolickiego w polskich tygodnikach opinii w kontekście skandalu pedofilii wśród duchownych. Metody badań: Metoda analizy zawartości prasowej uzupełniona o elementy hermeneutyki. Wyniki i wnioski: Wszystkie poddane analizie tytuły prasowe podjęły temat nadużyć duchownych wobec nieletnich i zaprezentowały instytucję Kościoła w perspektywie konkretnych osób (papież, biskupi, ofiary nadużyć, sprawcy). Na łamach tygodników lewicowo-liberalnych oraz w tygodniku „Do Rzeczy” przełożeni kościelni sprawców przestępstw zostali zasadniczo zaprezentowani jako niereagujący na przypadki nadużyć duchownych. Proces personalizacji otwiera różnorodność dróg interpretacji wydarzenia trafiającego do agendy medialnej. Może on determinować zarówno pozytywny, jak i negatywny wizerunek instytucji KK, a także może posłużyć jako narzędzie do konstruowania niereprezentatywnej narracji na temat przestępstw seksualnych duchownych, tj. narracji wyolbrzymiającej lub marginalizującej skalę nadużyć. Wartość poznawcza: Podjęte badania dowodzą, że proces personalizacji jest ważnym czynnikiem determinującym wizerunek instytucji kościelnej w prasie opinii.
Bibliografia
Abromeit, H. (1989). Sind die Kirchen Interessenverbände?, In H. Abromeit, G. Wewer (Red.), Die Kirchen und die Politik (pp. 244–260). Opladen: VS Verlag für Sozialwissenschaften. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-322-83836-0_12
b.a. (2018a). Kardynał zawieszony. Polityka, 26, 9.
b.a. (2018b). Tragiczna makabra. Polityka, 34, 10.
Berelson, B. (1952). Content Analysis in Communication Research. New York: Free Press.
Böckenförde, W. (1998). Zur gegenwärtigen Lage in der römisch-katholischen Kirche. Kirchenrechtliche Anmerkungen. Orientierung, 62, 228–234.
Cenckiewicz, S. (2019). Patologie współczesnego Kościoła. Do Rzeczy, 21, 26–28.
Dłuska, K. (2018). Kościół – aktor w przestrzeni publicznej i sferze politycznej. Nurt SVD, 2, 199–214.
Dobrowolski, P. (2018). Wspólnota milczenia (rozmowę przeprowadziła Joanna Podgórska). Polityka, 46, 30–32.
Ebertz, M. (2014). Kirche als Organisation von Organisationen. Am katholischen Beispiel. W P. Heiser, C. Ludwig (Red.) Sozialformen der Religionen im Wandel (s. 169–184). Wiesbaden: Springer VS. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-658-00096-7_8
Feliksiak, M. (2019). Komunikat z badań CBOS nr 93/2019. Oceny działalności parlamentu, prezydenta i Kościoła rzymskokatolickiego. Pobrane z https://www.cbos.pl/PL/publikacje/raporty.php
de Gaulmyn, I. (2018). Pédophilie, l’Église dans la tourmente. Esprit, 11, 29–33. DOI: https://doi.org/10.3917/espri.1811.0029
Głowacki, A. (2019). Komunikat z badań CBOS nr 88/2019. Reakcje opinii publicznej na informacje o przypadkach pedofilii wśród księży. Pobrane z https://www.cbos.pl/PL/publikacje/raporty.php
Godziński, B. (2019, 14 maja). „Mam nadzieję, że będzie kandydatem do Oscara”. Smarzowski wychwala film Sekielskiego. Pobrane z https://natemat.pl/272707,film-tylko-nie-mow-nikomu-smarzowski-zachwycony-dokumentem-sekielskich
Górny, G. (2018a). Koń trojański w Mieście Boga. Sieci, 40, 76–78.
Górny, G. (2018b). „Lawendowa mafia” i „homoherezja”. Sieci, 37, 70–71.
Górny, G. (2018c). Tęczowa ośmiornica oplata Kościół. Sieci, 35, 80–82.
Górny, G. (2018d). Watykan w epicentrum skandalu. Sieci, 36, 41–43.
Górny, G. (2019a). Sodoma w Watykanie? Sieci, 12, 42–43.
Górny, G. (2019b). Zmowa milczenia przy podniesionej kurtynie. Sieci, 9, 88–89.
Grochal, R. (2019). Trzy twarze prałata. Newsweek Polska, 10, 8–13.
Harcup, T., & O’Neill, D. (2001). What is news? Galtung and Ruge revisited. Journalism Studies, 2(2), 261–280. DOI: https://doi.org/10.1080/14616700118449
Janecki, S. (2018). Antyklerykalizm 2018. Sieci, 40, 42–44. DOI: https://doi.org/10.1097/01.COT.0000547251.72439.be
Karvonen, L. (2010). The Personalisation of Politics: A Study of Parliamentary Democracies. Colchester: ECPR Press.
Kobyliński, A. (2018). Pedofilia w Irlandii. Do Rzeczy, 35, 78–79.
Kobyliński, A. (2019a). Katolicy a homoseksualizm, Sieci, 7, 26–28.
Kobyliński, A. (2019b). Kościół kontra pedofilia. Do Rzeczy, 9, 64–65.
Kokoszczyńska, M., & Majewski, J. (2018). News values w tabloidowym natężeniu. Obraz Kościoła katolickiego w polskich tygodnikach opinii. W B. Czechowska-Derkacz, D. Chomik, & J. Wojsław (Red.), Media, Business, Culture. Vol. 1, The Media in the Process of Change – Ethics and Communication (s. 59–79). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Kowalczyk, K. (2014). Kościół katolicki jako podmiot oddziałujący na system polityczny. Wrocławskie Studia Politologiczne, 17, 126–141.
Kowalczyk, K. (2017). Typologia grup interesu artykułujących postulaty Kościoła katolickiego w Polsce. Przegląd Politologiczny, 2, 177–188. DOI: https://doi.org/10.14746/pp.2017.22.2.11
Kriesi, H. (2012). Personalization of National Election Campaigns. Party Politics, 18(6), 825–844. DOI: https://doi.org/10.1177/1354068810389643
Kurdupski, M. (2019, 20 maja). „Gazeta Polska” i „Sieci” z największymi spadkami w pierwszym kwartale 2019 r. Pobrane z https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/sprzedaz-tygodnikow-opinii-i-kwartal-2019-gazeta-polska-sieci
Langer, A.I., & Sagarzazu, I. (2018). Bring Back the Party: Personalisation, the Media and Coalition Politics. West European Politics, 41(2), 472–495. DOI: https://doi.org/10.1080/01402382.2017.1354528
Leśniczak, R. (2017). Komunikowanie polityczne Konferencji Episkopatu Polski po zakończonych wyborach prezydenckich 2015 r. Priming i framing – analiza tygodników opinii „Newsweek Polska” i „Polityka”. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio K – Politologia, 24(2), 257–277. DOI: https://doi.org/10.17951/k.2017.24.2.257
Leśniczak, R. (2019a). Kategoria negatywizmu a wizerunek prasowy Kościoła katolickiego w kontekście premiery filmu Wojciecha Smarzowskiego „Kler”. Studium medioznawcze polskich tygodników opinii. Łódzkie Studia Teologiczne, 28(2), 153–172.
Leśniczak, R. (2019b). Wizerunek zgromadzeń zakonnych w prasie polskiej (2013–2016). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Lisicki, P. (2019). Arcybiskup Viganò apeluje do sumień. Do Rzeczy, 13, 48–49.
Lisicki, P. (2018). Mechanizm prowokacji. Do Rzeczy, 40, 3.
Łączyński, M. (2009). Analiza wizerunku. W T. Gackowski, M. Łączyński (Red.), Metody badania wizerunku w mediach. Czym jest wizerunek. Jak i po co należy go badać (s. 79–104). Warszawa: CeDeWu Sp. z o.o.
Łysiak, T. (2019). Kościół musi być czysty! Sieci, 20, 20.
Majchrzak, G. (2019). „Delegat” vel „Libella”. Fakty, interpretacje i mity. Sieci, 9, 90–92.
Mariański, J. (2017a). Autorytet społeczny Kościoła katolickiego w Polsce w procesie przemian. Studia Paedagogica Ignatiana, 20(5), 77–106. DOI: https://doi.org/10.12775/SPI.2017.5.004
Mariański, J. (2017b). Kościół katolicki w Polsce w przestrzeni życia publicznego – analiza socjologiczna. Politeja. Pismo Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, 14(46), 141–166. DOI: https://doi.org/10.12797/Politeja.14.2017.46.07
Markowski, R. (2019). Creating Authoritarian Clientelism: Poland after 2015. Hague Journal on the Rule of Law, 1(11), 111–132. DOI: https://doi.org/10.1007/s40803-018-0082-5
Meeting on “The Protection of Minors in the Church” – The Holy Father Francis’ Concluding Address at the Meeting on “The Protection of Minors in the Church”, 24.02.2019. Pobrane 10 września 2019 z https://press.vatican.va/content/salastampa/en/bollettino/pubblico/2019/02/24/190224c.html
Michalczyk, S. (2013). Teoria wartości informacji: historia i współczesność. Studia Politicae Universitatis Silesiensis, 10, 131–146.
Michalski, C. (2018). Krzyż i dziecięce buciki. Newsweek Polska, 37, 16–18.
Modrzejewski, A. (2010). Kościół a polityka. Rozważania wokół aktywności politycznej duchowieństwa rzymskokatolickiego podczas wyborów prezydenckich 2010 roku. Środkowoeuropejskie Studia Poli- DOI: https://doi.org/10.14746/ssp.2010.4.03
tyczne, 4, 45–60.
Moran, M. (2019). Cardinal Sins: How the Catholic Church Sexual Abuse Crisis Changed Private Law. Forthcoming in the Georgetown Journal of Gender and the Law, XXI. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.3373968
Nykiel, M. (2018a). Nieoczekiwany efekt „Kleru”. Sieci, 43, 40–41.
Nykiel, M. (2018b). Zohydzanie Kościoła. Sieci, 34, 47–49.
Pawlicka, A. (2018a). Kto złamie zmowę milczenia. Newsweek Polska, 43, 20–23.
Pawlicka, A. (2018b). Zmowa milczenia. Newsweek Polska, 37, 10–15.
Pawlicka, A. (2019a). Cień. Newsweek Polska, 22, 10–15.
Pawlicka, A. (2019b). Wiedział, nie powiedział. Newsweek Polska, 8, 20–23.
Paz López, M. (2019). Church Communication Highlights 2018. Church, Communication and Culture, 4(1), 5–24. DOI: https://doi.org/10.1080/23753234.2019.1565924
Pędziwiatr, K. (2018). The Catholic Church in Poland on Muslims and Islam. Patterns of Prejudice, 52(5), 461–478. DOI: 10.1080/0031322X.2018.1495376 DOI: https://doi.org/10.1080/0031322X.2018.1495376
Piontek, D. (2015). Personalizacja jako efekt mediatyzacji polityki. Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, 3, 91–103.
Pisarek, W. (1983). Analiza zawartości prasy. Kraków: Ośrodek Badań Prasoznawczych.
Podgórska, J. (2019). Lękajcie się, pedofile. Polityka, 9, 30–32.
Podgórska, J. (2018). Wstyd i zgorszenie. Polityka, 36, 12–15.
Prasad, D. (2008). Content Analysis. A Method in Social Science Research. In D.K. Lal Das, V. Bhaskaran (Eds.), Research Methods for Social Work (pp. 173–199). New Delhi: Rawat.
Rabiej, S. (2014). Społeczno-polityczne zaangażowanie Kościoła. Studia Oecumenica, 14, 99–108. DOI: https://doi.org/10.25167/so.3334
Rashid, F. & Barron, I. (2019). Why the Focus of Clerical Child Sexual Abuse has Largely Remained on the Catholic Church amongst Other Non-Catholic Christian Denominations and Religions. Journal of Child Sexual Abuse, 28(5), 564–585. DOI: 10.1080/10538712.2018.1563261 DOI: https://doi.org/10.1080/10538712.2018.1563261
Rezmer-Płotka, K. (2019). Activities of the Catholic Church in Poland Against Pedophilia in 2018. Polish Political Science Yearbook, 2, 359–371. DOI: https://doi.org/10.15804/ppsy2019211
Rokita, J. (2018). Buntownik Viganò. Sieci, 36, 44–46.
Rokita, J. (2019). Kampania czy bitwa o Kościół? Sieci, 20, 36–38.
Sekielski, T. (2019). Nasza wina? (rozmowę przeprowadziła J. Podgórska). Polityka, 20, 12–14.
Skwieciński, P. (2018). Duchowe dzieło IV Departamentu. Sieci, 41, 30–33.
Smarzowski, W. (2018). Wstajemy z kolan (rozmowę przeprowadził Janusz Wróblewski). Polityka, 40, 16–18.
Socha, R. (2019). Sąd nad pamięcią. Polityka, 1, 34–36.
Szostkiewicz, A. (2019). Moja wina. Polityka, 8, 50–51.
Szostkiewicz, A. (2018). Rysy na spiżu. Polityka, 42, 15–17.
Szulich-Kałuża, J. (2018). Kreowanie wizerunku Kościoła katolickiego w dyskursie polskiej prasy. Biuletyn Edukacji Medialnej, 2, 69–81.
Śmigiel, W. (2017). Próba ukazania aktualnej sytuacji Kościoła katolickiego w Polsce. Warszawskie Studia Pastoralne, 35(2), 9–23. DOI: https://doi.org/10.21697/wsp.2017.12.2.35.02
Święchowicz, M. (2019). Grób. Newsweek Polska, 21, 10–14. DOI: https://doi.org/10.33226/1231-7853.2019.10.2
Terlikowski, T. (2018). Druga fala seksualnych skandali. Do Rzeczy, 33, 76–78.
Terlikowski, T. (2019). Z prasówką do papieża. Do Rzeczy, 10, 32–33.
Van Santen, R., & Van Zoonen, L. (2009). Popularization and Personalization in Political Communication. A Conceptual Analysis. Conference Papers, ICA. In 2009 Annual Meeting (pp. 1–38).
Wildstein, B. (2019a). Oczyścić czy zniszczyć Kościół? Sieci, 20, 15.
Wildstein, B. (2019b). Operacja „Pedofilia”. Sieci, 21, 15.
Wimmer, R., & Dominick, J. (2013). Mass Media Research. An Introduction. Boston: Editor Cengage Learning.
Wojcik, K. (2015). Public relations. Wiarygodny dialog z otoczeniem. Warszawa: Wolters Kluwer SA.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Publikacje na łamach „Studiów Medioznawczych” ukazują się na zasadach odpowiadających licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe (CC BY-NC 4.0).
