Od bajki do informacji – rola akcentu iloczasowego w czytaniu telewizyjnych serwisów informacyjnych

Autor

DOI:

https://doi.org/10.33077/uw.24511617.ms.2020.3.226

Słowa kluczowe:

akcent iloczasowy, akcentowanie, prozodia, telewizyjny serwis informacyjny, zachowania wokalne

Abstrakt

Zadaniem serwisów informacyjnych jest przede wszystkim informowanie. Jednakże współcześnie istotna stała się także umiejętność przykuwania uwagi odbiorcy, a także jej utrzymania. Cel: Celem artykułu jest opisanie jednego ze środków prozodii języka polskiego, służącego wyrażaniu emocji, co stało się częścią sposobu czytania współczesnych serwisów informacyjnych, mającym związek z troską o utrzymanie uwagi widza. Wyniki i wnioski: Środkiem tym jest akcent iloczasowy, który w czytaniu informacji pojawił się współcześnie, czego przykłady zostały przytoczone w artykule. Dla porównania podano również przykłady serwisów informacyjnych prezentowanych w latach 90. ubiegłego wieku, kiedy ten akcent nie był wykorzystywany. Jest to związane ze zmianami, jakie zaszły w obrębie komunikowania medialnego, nakierowanego na wyrażanie emocji, do czego doskonale może zostać wykorzystany właśnie akcent iloczasowy. Metody badań: Analiza roli tego akcentu polegała na obejrzeniu około 200 wydań współczesnych telewizyjnych serwisów informacyjnych, wskazaniu miejsc ich występowania oraz opisaniu sposobu ich wykorzystania przez dziennikarzy czytających wiadomości. Spostrzeżenia poczynione w czasie badań mogą posłużyć jako element warsztatu pracy dziennikarza, który musi dbać o poszczególne środki prozodyjne, czyli akcentowanie (w tym akcent iloczasowy), zróżnicowaną linię intonacyjną, dynamikę, rytm, tempo. Wartość poznawcza artykułu: Umiejętne wykorzystanie wymienionych elementów przyczynia się do budowania przez dziennikarza wizerunku profesjonalisty, jak również może wpływać na większe zainteresowanie odbiorców przekazywanymi treściami. Jednym z elementów prozodii, służącym wyrażaniu emocji, jest akcent iloczasowy, którego dotyczy niniejszy artykuł.

Bibliografia

Bauer, Z. (2000), Gatunki dziennikarskie. W Z. Bauer, E. Chudziński (Red.) Dziennikarstwo i świat mediów, Kraków: Wydawnictwo Universitas.

Bloch, J. (2018), Telewizyjne serwisy informacyjne. Zmiany w sposobie czytania od czasów PRL do III RP, Warszawa: Wydawnictwo Oficyna Wydawnicza Aspra-JR.

Derwojedowa, A., Karaś, H., Kopcińska, D. (Red.). (2005). Język polski. Kompendium, Warszawa: Wydawnictwo Świat Książki.

Dłuska, M. (1976), Prozodia języka polskiego, Kraków: Wydawnictwo PWN.

Dukiewicz, L. (1978), Intonacja wypowiedzi polskich, Wrocław: Wydawnictwo PWN.

Godzic, W. (2004), Telewizja i jej gatunki po „Wielkim Bracie”, Kraków: Wydawnictwo Universitas.

Knapp, M.L., Hall, J.A. (2000), Komunikacja niewerbalna w interakcjach międzyludzkich, Wrocław: Wydawnictwo Astrum.

Leathers, D.G. (2005), Komunikacja niewerbalna. Zasady i zastosowania, Warszawa: Wydawnictwo PWN.

Osmulska, K. (2016), Cechy prozodyczne wypowiedzi a wyrazistość komunikatu. W K. Szafrańska, I. Klonowska, E. Małachowska (Red.), Wieloaspektowość komunikacji, Warszawa: Wydawnictwo Pedagogium.

Sawicka, I. (1995), Fonologia. W L. Dukiewicz, S. Urbańczyk, H. Wróbel (Red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Kraków: Wydawnictwo PWN.

Szpyra-Kozłowska, J. (2002), Wprowadzenie do współczesnej fonologii, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Szymaniuk, D. (2003), Charakterystyka cech prozodycznych polskich serwisów informacyjnych i doniesień korespondentów, Linguodidactica 7, 241–244.

Dziennik Ustaw (Dz.U) 2015, poz. 1639.

Bracia Grimm (2018). Wszystkie baśnie i legendy, czyta Wiktor Zborowski. Pobrane z https://www.youtube.com/watch?v=3IsGjbmwQAs

CBOS. (2019). Komunikat z Badań. Pobrane 16 marca 2020 z https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_070_19.PDF

Gawryluk, D. (2019). Wydarzenia, Polsat. Pobrane z https://www.polsatnews.pl/wideo-program/20191218-wydarzenia-1850_6761978/

Gugała, J. (1992), Wiadomości, TVP 1. Pobrane z https://www.youtube.com/watch?v=nBPpcj_8CNI

Kajdanowicz, G. (2019). Fakty, TVN. Pobrane z https://fakty.tvn24.pl/ogladaj-online,60/bieszczady-cichy-memorial-arkadiusza-andrejkowa-niezwykle-murale,995907.html

Marciniak, P. (2019). Fakty, TVN. Pobrane z https://fakty.tvn24.pl/ogladaj-online,60/wstrzymanie-delegacji-mariusza-krasonia-prokuratura-nie-wykonuje-decyzji-sadu,996707.html

Miecugow, G. (1995). Wiadomości, TVP 1. Pobrane z https://www.youtube.com/watch?v=TtKusXitHMQ

Mosór, A. (2019). Wydarzenia, Polsat. Pobrane z https://www.polsatnews.pl/wideo-program/20191208-wydarzenia-1850_6761339/

Pieńkowska, J. (1993). Wiadomości, TVP 1. Pobrane z https://www.youtube.com/watch?v=j6llGA5UoxA

Pochanke, J. (2019). Fakty, TVN. Pobrane z https://fakty.tvn24.pl/ogladaj-online,60/najwazniejsze-wydarzenia-ostatnich-dziesieciu-lat,995705.html

Rymanowski, B. (2019). Wydarzenia, Polsat. Pobrane z https://www.polsatnews.pl/wideo-program/20191231-wydarzenia-1850_6762595/

Tuwim, J. (2018). Lokomotywa, czyta Piotr Fronczewski. Pobrane z https://www.youtube.com/watch?v=sp-hXpPD4BU

Werner, A. (2019). Fakty, TVN. Pobrane z https://fakty.tvn24.pl/ogladaj-online,60/ryszard-terlecki-polityk-ktory-rzadzi-klubem-pis,994628.html

Opublikowane

01.06.2020

Jak cytować

Bloch, J. (2020). Od bajki do informacji – rola akcentu iloczasowego w czytaniu telewizyjnych serwisów informacyjnych. Studia Medioznawcze, 21(3), 639–648. https://doi.org/10.33077/uw.24511617.ms.2020.3.226

Numer

Dział

Artykuły